Tegoroczny Festiwal „Jesień w Zaosiu” odbył się 21 września. Ciepła, słoneczna pogoda, niczym na początku sierpnia, sprzyjała świątecznej atmosferze licznych gości i uczestników. Trzeba przyznać, że w tym roku Festiwal został doskonale przygotowany i przyniósł autentyczną radość ze spotkania z twórczością Adama Mickiewicza. Wiodącym tematem tegorocznej edycji była 190. rocznica pierwszego wydania „Pana Tadeusza” – naszej epopei narodowej. Specjalny nowy program „Legenda Pana Tadeusza” został przygotowany i zaprezentowany w kameralnej stodole mickiewiczowskiej przez dr Swietłanę Niemogaj, muzykolożkę (fortepian), Halinę Sokolnik, solistkę Białoruskiej Filharmonii (mezzosopran), oraz Taisję Chałamową, laureatkę międzynarodowych konkursów (skrzypce).
Jak powiedziała na wstępie Swietłana Niemogaj, „Pan Tadeusz to dla współczesnego człowieka portal do niemalże baśniowego świata. Jeśli wsłuchać się w rytmy „Pana Tadeusza”, można dostrzec, że poemat zawiera ogromną partyturę muzyczną – od koncertów Wojskiego na rogu, melodii Jankiela na cymbałach, pieśni żniwiarek, po majowego poloneza i pieśń Franciszka Karpińskiego „Kiedy ranne wstają zorze”…”. Niemogaj opowiedziała również o historii pierwszego wydania „Pana Tadeusza”. Pierwszy nakład liczył 3000 egzemplarzy, co było znaczącą liczbą na tamte czasy. Książka została oprawiona w tłoczoną płócienną okładkę i zawierała graficzne zdobienia, takie jak portret Mickiewicza autorstwa Davida d’Angers oraz kilka małych grafik, w tym portret Napoleona. Wydawcą dzieła był przyjaciel Mickiewicza, Aleksander Jełowicki, który sfinansował wydanie na własny koszt.
Program „Legenda Pana Tadeusza” przeniósł widzów w epokę mickiewiczowską. Podczas koncertu wykonano takie utwory, jak: Polonez z filmu „Pan Tadeusz” (muz. Wojciecha Kilara), pieśń „Rozkwitły świeże drzewa” (sł. Adama Mickiewicza, muz. Juliusza Zarębskiego), Serenada As-dur Napoleona Ordy, Nokturn Fryderyka Chopina, Polonez B-dur (muz. Tadeusza Kościuszki), „Zosia” (muz. Stanisława Moniuszki, sł. Adama Mickiewicza), Gawot z opery „Pan Tadeusz” Jana Tomasza Wydżgi, „Do Niemna” (muz. Stanisława Moniuszki, sł. Adama Mickiewicza) oraz wiele innych, bliskich sercu utworów.
W budynku Domu Muzeum w Zaosiu odbyły się dwie lekcje: „Mickiewicz jako apokryf: nieoczekiwana podróż” filozofa Igora Bobkowa oraz lekcja Zmiciera Jurkiewicza, badacza życia i twórczości Adama Mickiewicza, zatytułowana „Bajka o Zaosiu albo jak Mickiewicze ledwo nie stracili szlachectwa”.
W zaosiańskiej oborze można było wziąć udział w quizie „Prawda i legenda Pana Tadeusza” oraz w kweście „Szlak Adama pod wiecznym niebem”. Odbyła się tam również muzyczna retrospekcja epoki baroku w wykonaniu kapeli pod kierownictwem Alesia Łasia.
Goście mieli także okazję do wzięcia udziału w historycznej animacji i średniowiecznych zabawach w „Świronku”. Rekonstrukcje historyczne przyciągały szczególną uwagę dzieci i młodzieży. Mistrz szermierki prowadził warsztaty, opowiadał o broni historycznej XIX wieku, tradycjach szlacheckich, a także organizował szlacheckie gry i zabawy.
Obok obory prezentowano wystawę z Muzeum Mickiewicza w Nowogródku, a także odbyły się warsztaty „Czarowny świat Zaosia”.
Na głównej scenie Zaosia można było podziwiać tańce z epoki Mickiewicza w wykonaniu zespołu „EliteDance”. Teatr amatorski z Nowej Myszy zaprezentował romantyczny spektakl na wiersze Jana Czeczota, a zespół „Sarmaci” z Mińska zabrał widzów w czasy Adama Mickiewicza. Młodzież szczególnie entuzjastycznie przyjęła występ młodego barda z Mińska, Ilii Szynkarenki, utalentowanego poety i wykonawcy.
Miłośników poezji zaproszono na „Biblioteczny Podwórek”, gdzie prezentowano wystawy książek i publikacji o Adamie Mickiewiczu. Tam także odbyło się podsumowanie i wręczenie nagród w konkursie poetyckim „Tam cząstkę swej duszy zostawił”.
Organizatorami Festiwalu byli: Państwowe Muzeum Historii Białoruskiej Literatury, Baranowicki Rejonowy Komitet Wykonawczy oraz Związek Pisarzy Białorusi. Organizatorzy stworzyli niepowtarzalną, ciepłą atmosferę i przygotowali bardzo bogaty program Festiwalu.
Z historii folwarku Zaosie
Na przełomie XVIII i XIX wieku folwark należał do rodziny Mickiewiczów. W 1806 roku ojciec poety – Mikołaj przekazał majątek krewnym Stypułkowskim, a rodzina przeniosła się do pobliskiego Nowogródka. Mały Adam jednak często odwiedzał Zaosie. Drewniane zabudowania folwarku zostały zniszczone podczas I wojny światowej, gdy przez trzy lata w pobliżu Zaosia biegła linia frontu. Do niedawna miejsce to upamiętniał obelisk i kamień z wyrytą datą urodzin poety. W związku z 200. rocznicą urodzin Adama Mickiewicza, w latach 1996-1998 odbudowano zespół zabudowań folwarku na podstawie rycin Edwarda Pawłowicza z 1843 roku. W skład zespołu wchodzą kryty strzechą dworek, obora, studnia z żurawiem, piętrowy spichlerz oraz drewniane ogrodzenie z bramą.
Z Zaosia – Redakcja
Powiązane artykuły:
