Młodzi operatorzy filmowi z Brześcia Olga i Andrzej Wasilewiczowie w roku 2020 kontynuują realizację projektu pt. „Uwolnić historię”. Jest to już IV edycja projektu, wspierana przez Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Projekt polega na nagrywaniu filmów dokumentalnych na tematy związane z dokumentowaniem śladów polskości na Polesiu, historią życia miejscowych Polaków, w tym współczesną, oraz ich upowszechnianiu poprzez specjalnie do tego stworzony kanał na platformie serwisu internetowego You Tube.
Podstawową forma narracji są wywiady ze świadkami historii, krótkie dokumenty, reportaże, wspomnienia. Z roku na rok mniej zostaje przy życiu bezpośrednich uczestników wydarzeń historycznych, które miały miejsce na ziemiach poleskich. W kontekście zwiększających się obecnie napięć na tle historycznym, stanowiących przedmiot dyskusji społecznej, oraz ze względu na konieczność prowadzenia dialogu na płaszczyźnie ponadregionalnej i ponadnarodowej wymagana jest archiwizacja oraz upowszechnienie dostępnych materiałów historycznych wraz z relacjami naocznych świadków dziejów Polaków na Polesiu.
Wszystkie filmy z projektu „Uwolnić historię” można obejrzeć na stronie kwartalnika „Echa Polesia”: www.polesie.org, www.echapolesia.pl . W tym roku powstały nowe filmiki o historii Kresów:„Bereza. Ruiny klasztoru Kartuzów z XVI w”, „Z miłością do Polesia”, „Hruszówka” Reytanów”. Opublikowany został wywiad z p. Janiną Szestakowską, dawną mieszkanką Pińska, autorką książki „Z dziejów Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej w Pińsku”. Pani Szestakowska jest członkinią Związku Sybiraków, warszawskiej Rodziny Katyńskiej. Można obejrzeć także wiele innych filmów: o bohaterskich postaciach z Polesia, Żołnierzach Wyklętych Władysławie Swarcewiczu i Stanisłaiwie Hutorowiczu, o Brześciance Natalii Zarzyckiej – legendzie Związku Obrońców Wolności, ostatniej polskiej młodzieżowej organizacji patriotycznej na Kresach. Można wysłuchać opowieści Adeli Szostaczuk o życiu, tradycjach przedwojennego Leszna. Swoje miejsce w serwisie znalazły także materiały krajoznawcze dotyczące poszczególnych miejscowości zamieszkałych w przeszłości lub obecnie przez Polaków.
W ramach działań powstają określone rubryki, pokrywające się z następującymi tematami:
– Żywe wspomnienia: nagrania świadków historii, ich opowieści o życiu codziennym Polaków na Polesiu, wydarzeniach historycznych widzianych ich oczami, odrodzeniu Kościoła na Polesiu i religijności, tożsamości narodowej i in.
– Miejsca mówią najgłośniej: relacje o miejscowościach na Polesiu zamieszkałych przez Polaków albo związanych historycznie z losami polskiej ludności;
Bereza. Ruiny klasztoru kartuzów z XVII wieku
– Życie duchowe i religijne na Polesiu: krótkie dokumenty o życiu Kościoła, jego dziejach i współczesności;
Szostakowo. Miejsce urodzenia R.Traugutta
– Najdroższe sercu: piosenki, wiersze, bajki, tradycje.
Z miłością do Polesia…
Zebrane i upowszechnione materiały audiowizualne także mogą służyć jako materiał badawczy dla młodych naukowców, historyków i krajoznawców. Zapraszamy wszystkich na strony www.polesie.org, www.echapolesia.pl – w podróż po naszej poleskiej atlantydzie.
Alina Jaroszewicz