Z wielkim żalem i smutkiem pragniemy poinformować, że 30 grudnia odszedł do wieczności Ks. prof. Roman Dzwonkowski SAC, nasz wieloletni Przyjaciel i Doradcą, autor wielu artykulów, napisanych specjalnie dla naszego pisma. To Ksiądz prof. entuzjastycznie wspierał inicjatywę wydania kwartalnika “Echa Polesia” w roku 2004 , udzielił nam błogosławieństwa, przez wiele lat prowadził rubrykę, poświęconą polskim księżom z Kresów, represjonowanym przez władze sowieckie. Do wielu numerów “Ech Polesia” pisał też życzenia świąteczne do Czytelników. Ze wzruszeniem i wdzięcznością wspominamy nasze liczne wizyty do Ks. prof. do Lublina, nasze długie rozmowy, wspólne obiady w kulowskiej jadalni dla księży i wykładowców. Tyle książek i periodyków dostawaliśmy zawsze w darze. Zawsze brał udział w naszych Spotkaniach opłatkowych, które organizowaliśmy dla Polaków z obwodu brzeskiego w Trybunale Koronnym w Lublinie, to On poświęcał opłatki i wygłaszał słowo pasterskie. Wspominamy Jego podróże na Białoruś, w których często uczestniczyliśmy, zapewniając transport i opiekę. Na prośbę Ks. prof. prowadziliśmy ankietowania w środowiskach polskich i katolickich w obwodzie brzeskim , niezbędne dla Jego pracy naukowej. Od 17 lat prowadziliśmy z Ks. prof. obszerną korespondencję, najpierw listowną, później – mailową. W roku 2020 otrzymaliśmy od Ks. prof. Jego wspomnienia z podróży po Kresach Wschodnich, po Białorusi – dla publikacji w kolejnych numerach naszego pisma. W listopadzie i grudniu otrzymaliśmy dwa Jego ostatnie listy, fragment listu z 03 listopada podajemy niżej:
“Bóg zapłać za ostatni numer „Ech Polesia”. Ich treść i ilustracje, to przy tym strasznym i szatańskim dymie medialnym, jaki zalega w Polsce, jest jak oddychanie świeżym powietrzem. Wiele mówią twarze ludzi z dawnych czasów.
Ze wzruszeniem czytałem i ten numer, ponieważ wiele miejsc, a czasem i osób jest mi znanych i bliskich. Ważny i cenny historycznie jest „Katalog Miejsc Pamięci w Obwodzie Brzeskim”.
Zawsze podziwiam pracę Redakcji, która dla każdego numeru znajduje tyle ciekawych losów ludzi i miejsc. To jest to bogactwo historii i ducha Kresów i Polesia.”
Ks. prof. Roman Dzwonkowski SAC (1930-2020) urodził się 30 listopada 1930 r. w Dzwonku. W 1957 r. przyjął święcenia kapłańskie w Stowarzyszeniu Apostolstwa Katolickiego (pallotyni). W 1961 r. ukończył studia na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1966 r. uzyskał stopień doktora, w 1984 r. habilitację. W 2001 otrzymał tytuł naukowy profesora.
Od 1977 r. zatrudniony na KUL, początkowo w Instytucie Badań nad Polonią i Duszpasterstwem Polonijnym, a następnie (od 1989) na stanowisku kierownika Katedry Socjologii Grup Etnicznych Jego specjalizacją naukową była historia Kościoła katolickiego w ZSRR i socjologia grup etnicznych.
Od lat 70. XX wieku zajmował się kulturą polską, szczególnie religijną, na dawnych Kresach Wschodnich I i II RP, zajął się także problemami Polaków w ZSRS. Często wyjeżdżał, dzięki zaproszeniom prywatnym, na Litwę, Łotwę, Białoruś, Ukrainę, do Gruzji i Rosji, by poznać Polaków mieszkających na tych terenach oraz nieść im pomoc, najpierw ukrytą, a później jawną. Początkowo prace na temat Kościoła i Polaków w ZSRS publikował w paryskiej „Kulturze” (od 1973 r.) i w innych pismach emigracyjnych. Na początku lat 90. stało się to możliwe również w kraju. W jego dorobku publikacyjnym znalazły się między innymi nagradzane książki: Kościół katolicki w ZSSR 1917-1939. Zarys historii (TN KUL, 1997) oraz Losy duchowieństwa katolickiego w ZSSR 1917-1939. Martyrologium (TN KUL, 1998).
Był członkiem Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności. W 1992 wszedł w skład rady krajowej Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Był członkiem Komisji Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej. W 2000 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim, a w 2010 Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Znany ze swojej pomocy ubogim. Pomagał także studentom, szczególnie naszym studentom z Białorusi. Wraz z Ks. prof. odeszła cała epoka. Odszedł niestrudzony obrońca języka polskiego i archetypu polskiego w kościele katolickim na Białorusi, obrońca wiary i tradycji naszych przodków. Był największą encyklopedią historii Kościoła katolickiego na Wschodzie.
Cześć Jego Pamięci!
Alina Jaroszewicz
Powiązane artykuły:
