Przy każdej sprawie, przy każdej myśli,
Czy coś działamy, czy coś sobie śnimy,
Jesteśmy zawsze i wszędzie chórzyści
Co śpiewem ziemię z niebem łączymy…
(A. Brazgunou, chórzysta)
Kultura muzyczna konkretnego narodu zawsze była środkiem utrwalania jego odrębności etnicznej. Trudno zatem nie zgodzić się ze stwierdzeniem, że pieśń to dusza narodu. Bogate tradycje narodu polskiego w dobie globalizacji wspomagają zachowanie wartości narodowych, wychowanie młodego pokolenia, jak również jednoczą rozsianych po całym świecie Polaków.
Honorowa misja popularyzacji oraz zachowania pieśni i tradycji Polaków na Białorusi stała się celem chóru polskiego „Cantus Cordis” z Mińska, który w październiku br. obchodzi swój jubileusz dziesięciolecia. Z punktu widzenia historii i współczesności nie jest to dużo, ale jeżeli chodzi o los zespołu lub człowieka – jednak sporo! Czas zatem na pytanie zasadnicze: od czego wszystko się zaczęło i z jakimi osiągnięciami chór spotyka swój pierwszy jubileusz?
W roku 2004 założycielka, kierownik i dyrygent chóru, Janina Chwalko, urodzona w stolicy Polesia, Pińsku, osoba „pozytywnie zakręcona” na punkcie muzyki i pieśni polskiej, utalentowany pedagog i organizator, zjednoczyła wokół siebie kilkadziesiąt osób i w taki sposób otworzyła historię zespołu. Początek był owocny i niespokojny, różnorodny i dynamiczny…
„Cantus Cordis” to chór amatorski, w skład którego wchodzą osoby tak z wykształceniem muzycznym jak i bez niego, dla których śpiew i muzyka są życiową fascynacją. Wielu z nich to osoby pochodzące z byłych Kresów Wschodnich, tej małej cząsteczki z bogatej skarbonki świata, gdzie przeplatają się i żyją obok siebie kultury Polaków i Białorusinów. Dla nich śpiew jest organiczną częścią ludowej tradycji i życia rodzinnego. Wśród weteranów chóru są Helena Mankiewicz, Lilia Biernowicz, Alina Żołnierowicz, Helena Ejkiewicz, Natalia Chwalko. To właśnie one mają w sobie siłę, która łączy doświadczenie z poważnym stosunkiem wobec tradycji i chęcią rozpowszechniania bogatego dziedzictwa kultury muzycznej Polaków wśród przedstawicieli młodego pokolenia chórzystów.
Repertuar chóru jest bardzo bogaty i różnorodny. W jego skład wchodzą utwory o tematyce religijnej, autorskie i ludowe pieśni w językach: polskim, białoruskim i łacińskim. Symboliczne wizytówki muzyczne zespołu to polonez „Pożegnanie Ojczyzny” M.K. Ogińskiego, śląska pieśń regionalna „Uwoz mamo roz”, „Hymn III tysiąclecia” M. Gałęskego, „Wiązanka polskich piosenek ludowych” i inne, wykonanie których zawsze wywołuje serdeczną i spontaniczną reakcję wśród widzów oraz wzrusza i przyśpiesza rytm bicia ich serc. Bardzo życzliwie odbierane są utwory w wykonaniu solisty chóru, Dmitria Ustinowa, który jednocześnie jest świetnym gitarzystą. Wśród nich są „Ave Maria” F. Schuberta, „Ojcze nasz” (autorem muzyki jest sam wykonawca), „Z Bogiem. Z miłością. Z przyjaciółmi” (tekst Anatol Hardziej, muzyka Dmitri Ustinow).
Chór stale zapewnia oprawę muzyczną niedzielnych Mszy Świętych, odprawianych w Czerwonym Kościele w języku polskim, oraz regularnie uczestniczy w różnych uroczystościach religijnych odbywających się na Białorusi i w Polsce. Organizuje również duże koncerty z okazji jubileuszy Wielkich Polaków, np. F. Chopina, S. Moniuszki. Preferowany jest repertuar o tematyce sakralnej. Kapłani zaś często powtarzają, że modlitwa odśpiewana ma podwójną moc. Ze szczególnym zamiłowaniem wykonywane są utwory o tematyce maryjnej, m.in. „Przy sercu Twoim”, „Czarna Madonna”, „Ikona” i in.
W ciągu tych dziesięciu lat chór bardzo często występował na scenach Polski, Białorusi, Czech, Niemiec, Ukrainy i Litwy, tz. wszędzie, gdzie są większe skupiska Polaków. Niejednokrotnie miało miejsce uczestnictwo chóru w Ogólnopolskich Festiwalach Kolęd i Pastorałek, gdzie zdobywał nagrody i wyróżnienia. W roku 2009 wywalczyliśmy I miejsce w Warszawie Wesołej (w mazowieckich eliminacjach tego festiwalu), a na początku 2010 roku dostaliśmy wyróżnienie w Będzinie – już na szczeblu ogólnopolskim. Nie obeszła się bez udziału kolektywu żadna impreza organizowana przez Ambasadę RP czy Instytut Polski w Mińsku.
Chór odnawia tradycyjne imprezy polskie na Białorusi, np. „Kolędy”, „Biesiady” i nawet dwukrotnie zorganizował „Majówki Polonijne”, w których wzięli udział artyści – amatorzy polskiego pochodzenia z całej Białorusi.
Przez ponad pięć lat chór gościł i aktywnie koncertował na Kujawach: w Nieszawie, Aleksandrowie Kujawskim, Ciechocinku, Toruniu. Działo się to dzięki gościnności władz tych miast i miasteczek. W Nieszawie, między innymi dzięki pomocy i wsparciu gospodarzy, nagraliśmy naszą pierwszą płytę, za co jesteśmy niezmiernie wdzięczni.
Raz na dwa lata grupa chóru uczestniczy w Międzynarodowym Festiwalu i Warsztatach chórów polonijnych w Koszalinie, gdzie zjeżdżają się artyści z całego świata.
Szczególne wzruszenie chórzyści przeżyli w czerwcu bieżącego roku, podczas wyjazdu do Częstochowy i Torunia na pielgrzymkę i festiwal twórczości Ochotniczych Hufców Pracy. Zawdzięczamy to gościnności i serdeczności Komendanta Głównego OHP, pana Mariana Najdychora.
Chór „Cantus Cordis” na pewno nie zaprzestanie swojej działalności, lecz dalej będzie owocnie działać na rzecz polskiej mniejszości narodowej na Białorusi.
Życzmy wszystkim chórzystom dużo zdrowia, pomyślności, zadowolenia z tego, co robią, a Pani Kierownik i Dyrygent Janinie Chwalko – wytrwałości, sukcesów i satysfakcji, oraz realizacji wszystkich twórczych planów i przedsięwzięć.
ANATOL HARDZIEJ
MIKOLAJ CHMIELNICKI
ALEKSY BRAZGUNOW
Mińsk
Powiązane artykuły:
