27 września w muzeum–zespole dworskim Adama Mickiewicza Zaosie, położonym w rejonie baranowickim, odbył się tradycyjny literacko-muzyczny festiwal „Jesień w Zaosiu”. Od wielu lat to jesienne święto przyciąga w rodzinne strony wybitnego poety nie tylko miłośników talentu Adama Mickiewicza, lecz także wszystkich, którzy interesują się historią ojczystej ziemi i darzą szacunkiem jej kulturę.
Na uczestników czekał bogaty program: zwiedzanie dworu, koncerty, występy literatów, wystawy, gry i zabawy, questy, warsztaty oraz wiele innych atrakcji. W programie m.in. był spektakl teatru lalek–batlejki Dom z marzeniami na motywach poematu Adama Mickiewicza Świtezianka, koncert Pieśni filomatów i filaretów w wykonaniu Aleksego Żbanowa, a specjalnym muzycznym gościem festiwalu był zespół KaS, określający się jako rockowa formacja z białoruskim kolorytem. Badacz twórczości Mickiewicza i poezji romantyzmu zmicier Jurkiewicz zapoznał zebranych z twórczoscią Franciszka Karpińskiego „Franciszek Karpiński – poeta subtelnego serca”. Podczas festiwalu prezentowane były występy zespołu folklorystycznego „Poleszucy” z Domu Kultury w Janowie, teatru ludowego z Nowej Myszy ”Na Myszance”, zespołu folklorystycznego z Kroszyna.
Zaosie jak co roku było wypełnione muzyką, poezją,sztuką, wspomnieniami o wielkim poecie, naszym Ziomku. Uczestnicy i goście Festiwalu mogli wziąć udział w licznych warsztatach na terenie dworku.
Rekonstrukcje historyczne, prezentowane przez Juria Ustinowicza z Mińska przyciągały największą zainteresowanie i uwagę dzieci i młodzieży. Mistrz szermierki prowadził warsztaty, opowiadał o broni historycznej XIX w., o tradycjach szlacheckich, a także prowadził szlacheckie gry i zabawy. Istotnym momentem podczas Festiwalu stało się podsumowanie Mickiewiczowskiego Konkursu literacko-plastycznego dla uczniów szkół średnich, wręczenie nagród i dyplomów laureatom. Miłośników poezji zaproszono na „Biblioteczny Podwórek”, gdzie prezentowano wystawy książek i publikacji o Adamie Mickiewiczu. Odbył się także plener plastyczny uczniów dziecięcej Szkoły Plastycznej z Nowej Myszy, – w tej miejscowości bywał Mickiewicz na corocznych jarmarkach i festynach.
Swoje prace w różnych technikach zaprezentowały na licznych stoiskach i wystawach rzemieślnicy i twórcy ludowi którzy prowadzili dla dzieci warsztaty.
Organizatorami wydarzenia są: Rejonowy Komitet Wykonawczy w Baranowiczach oraz Państwowe Muzeum Historii Literatury Białoruskiej, którego filią jest muzeum–dwór w Zaosiu.
Idea Festiwalu jest piękna, godna szacunku. Szkoda tylko, że na Festiwalu od wielu lat nie zabrzmiał po polsku ani jeden wiersz wybitnego poety polskiego.
Nieco historii
Na początku XVIII wieku majątek Zaosie należał do rodu Czeczotów, a następnie przeszedł w ręce Janowiczów. Bracia Janowiczowie zadłużyli się u Mickiewiczów i nie byli w stanie spłacić długu. Przez wiele lat toczyły się procesy sądowe, aż w 1785 roku Zaosie, jako zastaw, stało się własnością rodziny Mickiewiczów.
W latach 90. XVIII wieku majątkiem gospodarował adwokat Mikołaj Mickiewicz, a w 1798 roku przyszedł tu na świat jego syn Adam – późniejszy wybitny pisarz, poeta, tłumacz i pedagog. Chrzest Adama odbył się w kościele farnym w Nowogródku. Właśnie w Zaosiu przyszły twórca spędził swoje dzieciństwo. W 1806 r. ojciec poety – Mikołaj przekazał folwark krewnym Stypułkowskim, a cała rodzina przeprowadziła się do pobliskiego Nowogródka. Jednak mały Adaś bardzo często odwiedzał Zaosie. – Adam z braćmi przyjeżdżał tu co lato. Ciotka miała sześcioro dzieci, więc po podwórku latała ich dziesiątka.
Drewniane zabudowania folwarku zostały zniszczone podczas I wojny światowej, gdyż w pobliżu Zaosia przez trzy lata biegła linia frontu. Do niedawna miejsce to upamiętnione było obeliskiem i kamieniem z wyrytą datą urodzin poety. Ten kamień leży do dziś przy wejściu do Muzeum. Tym kamieniem na miejscu spalonego dworku miłośnicy Mickiewicza zachowali na dziesięciolecia pamięć o swoim wielkim Rodaku. W związku z 200 rocznicą narodzin Adama Mickiewicza, w latach 1996-1998 odtworzono zespół zabudowań folwarku. Rekonstrukcji dokonano w oparciu o ryciny Edwarda Pawłowicza z 1843 r. Odbudowano dworskie zabudowania i zagospodarowano teren. Odtworzone budynki stanęły dokładnie w tych samych miejscach, co przed dwoma wiekami – na starych fundamentach odkrytych przez archeologów. W głównym dworze otwarto muzeum Adama Mickiewicza. Zespół składa się z krytego strzechą dworku, obory, studni z żurawiem, piętrowego podcieniowego spichlerzyka oraz drewnianego ogrodzenia z bramą.
Z Zaosia – Redakcja