Muzeum Napoleona Ordy otwarto w Worocewiczach w 2016 roku, z okazji zbliżającego się wówczas jubileuszu – 210-lecia urodzin artysty w 2017 roku. Wydarzenie to stało się kolejnym uwieńczonym sukcesem krokiem, zainicjowanym przez grupę entuzjastów – ziomków N. Ordy przedsięwzięciem, mającym na celu przywrócenie pamięci o nim nie tylko w stronach rodzinnych, lecz dla ogółu społeczeństwa na Białorusi.
Ulica imienia Napoleona Ordy w Janowie Poleskim (obecnie – m. Iwanowo w obwodzie brzeskim), tablica pamiątkowa „Ojcowizna N. Ordy” na skrzyżowaniu dróg Brześć-Śnitowo-Pińsk, tablica pamiątkowa „Miejsce siedziby rodowej słynnego artysty N. Ordy” w Worocewiczach, tablica pamiątkowa i symboliczny grób N.Ordy w miejscu pochówku na dawnym cmentarzu w Janowie (obecnie specjalnie wydzielony fragment zlikwidowanego cmentarza na posesji terenu funkcjonującej szkoły średniej), wreszcie jedyny na świecie pomnik N. Ordy w tym że mieście… – to wszystko te „kroki” poprzednie ww. grupy entuzjastów (Echa Polesia 4/2007).
Rok 2007 – jubileusz 200-lecia urodzin artysty przez UNESKO był ogłoszony rokiem Napoleona Ordy. W roku tym w Paryżu, na budynku przy ulicy Lui de Gran 9 – w domu, gdzie przebywając na emigracji mieszkał i pracował N.Orda zawieszono tablicę pamiątkową. W tym że roku na ojcowiźnie N.Ordy w Worocewiczach została otwarta galeria obrazów w składzie Rejonowego kompleksu muzealnego im. N. Ordy.
Obecnie oczekuje na sfinalizowanie ostatni, trzeci etap prac, związanych z upamiętnieniem nazwiska i dziedzictwa N. Ordy w ramach kompleksu muzealnego – rekonstrukcja na bazie zachowanych fundamentów dworu Ordów w uroczysku Czerwony Dwór i utworzenie w tym miejscu m.in. muzeum XIX-wiecznego bytu szlachty poleskiej. 
Muzeum Napoleona Ordy w Worocewiczach ulokowano w drewnianym budynku byłej szkoły, który po bardzo pieczołowitej rekonstrukcji został stylizowany pod dworek szlachecki. Większość kosztów renowacji w wysokości ponad 300 tys. euro pokryto z funduszy Unii Europejskiej.
Na ekspozycje muzealne przeznaczono 5 sali. W pierwszej zwiedzające muzeum mają możliwość zapoznać się z okresem dzieciństwa i młodości artysty, kształceniu się jego w Świsłoczy i na Uniwersytecie Wileńskim oraz z historią jego rodziny, druga – „francuska”, poświęcona udziału N.Ordy w powstaniu listopadowym i okresie pobytu na trwającej ćwierć wieku emigracji. W trzeciej sali są przedstawione pracę artysty – kopię jego rysunków, akwareli i litografii, jego albumy i książki. Czwarta sala zaprasza widzów do swoistej podróży w czasie i nazywa się „Wiek XIX w odwiedzinach u XXI-go”, ekspozycja tej sali składa się z fotografii grodzieńskiego fotografa-artysty Andrzeja Jankowskiego współczesnego wyglądu obiektów, uwiecznionych przez N. Ordę. Piąta sala natomiast jest przeznaczona na przeprowadzenie posiedzeń, konferencji i wykładów naukowych, jest upiększona przygotowaną przez Polskę z okazji 200-lecia urodzin artysty wystawą jego prac i przekazaną w darze dla Białorusi (takież same wystawy-kopię zostały przekazane w darze przez Polskę także dla Ukrainy i Litwy).
„Moja miła Amelio! Kiedy zdecydujecie podróżować po świecie, to już znając się na tym – bardzo was proszę, błagam, z żadnym innym uczuciem nie wyruszajcie do obcych krajów, jak tylko z wielką miłością do tego, co zostawiacie…” – to słowa z prywatnego listu Heleny Skirmunt, siostrzenicy Napoleona Ordy, dają wybitne świadectwo tego, jak wielki patriotyzm i miłość do Ojczyzny cechował ówczesnych obywateli – w danym przypadku przedstawicieli rodziny Ordów. Takie też świadectwo miłości do swojego kraju, godne naśladowania wzorce patriotyzmu oraz bezcenne dziedzictwo kulturowe i historyczne pozostawił nam Napoleon Orda – wielki człowiek i wielki, wszechstronnie utalentowany artysta.
Opr. Eugeniusz Lickiewicz
Foto Anna Godunowa
Powiązane artykuły:
