Na terenie rezerwatu przyrodniczego „Przybużskie Polesie” położone jest jezioro Tajne („Ukryte” – red.), w którym jeszcze w 1988 roku zostały zbadane i obliczone zapasy sapropelu. Jednak jak do tej pory, niestety, ten cenny środek leczniczy pozostaje niewykorzystany.
Sapropel ( z gr. saprós – zgniły, pelis – błoto; szlam gnilny) – jest to muł denny starzejących się lub zanieczyszczonych zbiorników wodnych, ciemny od siarczków żelaza, bogaty w substancje organiczne rozkładane przez drobnoustroje, doskonały naturalny sorbent.
Właściwości lecznicze sapropelu były znane i stosowane już w Starożytnym Rzymie, Egipcie, Indiach oraz w Chinach. Jest wykorzystywany on także obecnie, m.in. w uzdrowiskach na Białorusi jako środek wspomagający leczenie wielu przewlekłych chorób. Pomimo właściwości leczniczych, sapropel – to doskonały nawóz organiczny, bardzo pożądany w gospodarce rolnej.
Największe zasoby zbadanych osadów sapropelu na Białorusi występują w jeziorach polodowcowych w witebskim i mińskich obwodach – ponad 80%, nieco ponad 15% – w obwodach homelskim i brzeskim oraz tylko ok.2-2,5% – w obwodach mohylewskim i grodzieńskim. Przez naukowców z Białoruskiej Akademii Nauk zbadano zapasy i możliwości wykorzystania na szeroką skalę sapropelu z jezior Sudobl, Motyl, Ołtusz, Dzikie, Tajne i in. Obecnie są najbardziej rozpracowane zasoby sapropelu jeziora Dzikie w obwodzie grodzieńskim, wydobywane i przetwarzane przez zakład specjalistyczny dla potrzeb uzdrowisk „Radon” oraz „Alfa Radon”.
Przy tym, że sapropele z jeziora Dzikie, naturalne zasoby którego szacowane na ok.395 tys. m3, wydobywa się już od 30 lat i po wybudowaniu kolejnego uzdrowiska w pobliżu „Alfa Radon”, eksploatacja jego złóż znaczącą wzrosła, znacznie większe zasoby sapropelu posiada jezioro Tajne w rejonie brzeskim (ponad 420 tys. m3). Tak duże, nieruszone jeszcze złoża sapropelu w tym jeziorze oraz rosnące zapotrzebowanie białoruskich uzdrowisk na produkowane z sapropelu naturalne środki lecznicze (tylko w obwodzie brzeskim funkcjonuje obecnie 10 sanatoriów) niewątpliwie powinne przyczynić się do powstania na jeziorze Tajne odpowiedniego specjalistycznego zakładu przetwórstwa i uruchomienia produkcji na potrzeby nie tylko uzdrowisk, lecz także całej branży farmaceutycznej na Białorusi.
Profesor Albert Bogdasarow
Tłum. i opr. Eugeniusz Lickiewicz
Powiązane artykuły:
