«Brześć w okresie międzywojennym» – proszę wprowadzić to hasło do wyszukiwarki. Czy dużo będzie wyników? Tylko nieliczne wzmianki, dokumenty archiwalne i kilkanaście publikacji przeważnie o stanie politycznym… Przykro się robi, kiedy myśli się o rodzimym Brześciu: gdyby go w tym okresie nie było, gdyby w pokojach jego ulic nie tętniło życie, nie układano wierszy, piosenek, nie pisano książek, jak gdyby nie wznoszono całe zespoły budynków w unikatowym stylu architektonicznym, gdyby nie było tu wybitnych działaczy i utalentowanych ludzi.
Stwierdzenie danego faktu inspirowało nauczycieli, uczniów i rodziców Polskiej Szkoły Społecznej im. I.Domeyki do zorganizowania akcji «zatopienia się» w dwudziestolecie międzywojenne Brześcia w celu przygotowania ogólnej prezentacji uzyskanych materiałów. Zostały zorganozowane kilka grup. Za zadanie uczestnicy otrzymali zbadanie jakiejś określonej płaszczyzny życia Brześcia i późniejszą prezentację wyników swojej pracy w sposób oryginalny. W ciągu dwóch miesięcy grupy na czele z nauczycielami opiekunami badały jeden z najbardziej romantycznych, ale i najbardziej niezbadanych okresów w historii Brześcia – dwudziestolecie międzywojenne – okres odrodzenia duchowego i rozwoju sztuki, okres, kiedy Brześć był częścią Rzeczypospolitej.
Pierwsze wyniki swojej pracy uczniowie PSS im. I. Domeyki zaprezentowali podczas «Dni społecznych» 18 – 19 października.
Na przykład grupa teatralna zaprezentowała adaptację sceniczną odnalezionego pamiętnika 14-letniej mieszkanki Brześcia Haliny Kierskiej. Wartość znaleziska polega na tym, że pamiętnik dziewczynka zaczęła pisać dwa tygodnie przed wybuchem II wojny światowej. W nim widzimy spojrzenie nastolatka na okrutne wydarzenia, przeżyte tragedie, w nim – jej przestraszona i urażona dusza.
Powodzeniu sztuki sprzyjało odnowienie klimatu tych, jeszcze przedwojennych, ale wypełnionych narastającym napięciem czasów.«Dziewczynki godnie spisały się z postawionym przed ich grupą zadaniem, mimo że zadanie wcale nie było łatwe. Po pierwsze sam pamiętnik świadka wydarzeń historycznych to rzecz unikatowa i mająca wartość dla następnych pokoleń. I niełatwo godnie oraz w ciekawej formie to zaprezentować. Także pamiętnik Haliny Kierskie, oprócz opisanych czasów okupacji i zesłania do Kazachstanu, zawiera wiele ważnych opisów życia codziennego mieszkańców Brześcia w okresie międzywojennym. Uczestniczkom trzeba było zadbać o wiele drobiazgów i bardzo się postarać, żeby stworzyć odpowiedni nastrój», – podsumowała wystąpienie grupy Lilia Potonia, kierownik teatru szkolnego.
Następnie z prezentacją wystąpiła grupa historyczna. Pracą badawczą tej grupy kierowała Hanna Paniszewa – historyk i nauczycielka PSS im. I. Domeyki. Zadanie tej grupy polegało na zbadaniu architektury Brześcia w latach 20.-30. Uczestnicy zaprezentowali sylwetki najsłynniejszych architektów Brześcia: Juliana Lisieckiego i Józefa Barańskiego. Zostały również przedstawione informacje dotyczące sylwetek obrońców twierdzy brzeskiej – Wacława Radziszewskiego i Konstantego Plisowskiego. Oraz z okazji setnej roczniczy urodzin Krystyny Krahelskiej
uczniowie opowiedzieli o slynnej rodaczce.
«Zadanie było niezmiernie trudne, gdyż młodzież jednocześnie uczy się w dwóch szkołach. Podczas pracy korzystaliśmy z pomocy wykładowcy uniwersytetu, znawcy architektury Brześcia p. Mikołaja Własiuka. Dzięki pracy grupy historycznej przybliżona zostanie młodzieży historia ludzi, którzy tutaj, w Brześciu, budowali naszą polską kulturę, a którą dzisiaj odkrywamy, odnawiamy, opiekunami której tutaj jesteśmy», – wypowiedziała się Hanna Paniszewa, prezentując pracę swej grupy.
Podczas, kiedy grupa historyczna zajmowoła się badaniem architektury Brześcia, grupa turystyczno-animacyjna odnawiała jego mapę. Według uczniów, to zadanie było rzadką możliwością zapoznania się z poszczególnymi budowlami miasta, mającymi duże znaczenie historyczne, o którym oni wcześniej nawet się nie domyślali.
Dalej wystąpiła grupa muzyczna, wykonując polskie piosenki, napisane w okresie międzywojennym.
Po wykonaniu przez uczestniczkę projektu piosenki «Polesia czar» (tango «Polesie») napisanej w 1936 r. przez Jerzego Artura Kościeckiego, wyniki swojej pracy przedstawiła grupa miedialna. Film powstały podczas pracy grupy medialnej podsumował działalność całego projektu.
Zakończyła imprezę prezentacja grupy kulinarnej, która, zbadawszy przepisy polskiej kuchni lat 20.-30., przyrządziła kilka dań.
Podsumowując wyniki pracy uczniów, Lilia Potonia – koordynator projektu Dni Społeczne, podkreśliła zainteresowanie młodzieży tematem dwudziestolecia międzywojennego i chęć odkrycia mieszkańcom Brześcia wartości tego dziedzictwa: «Pracując w grupach, uczniowie wykazali się odpowiedzialnością, odczuwałam ich zainteresowanie. Wszyscy pracowali dla wspólnego celu. Dni Społeczne się udały, a to znaczy, że program «Korona Polskiego Wychowania, w ramach którego pracowaliśmy, będzie działać i u nas, jak działa w Petersburgu, Wilnie, Lwowie, Kijowie i innych miastach». «Korona Polskiego Wychowania» fundacji Szęśliwe Dzieciństwo z Lublina jest popularna w Polsce i poza jej granicami, ale na Białorusi PSS. im.I. Domeyki zapoczątkowała wdrążenie tego programu wychowawczego.
Olga Popowicz,
Julia Biełorusowa,
Foto Hanna Paniszewa